Hooikoorts is een allergische aandoening die steeds vaker lijkt voor te komen. Dat heeft wellicht iets te maken met de (over)gevoeligheid van de mensen. Er wordt beweerd dat de toenemende luchtvervuiling een negatieve invloed heeft op allerlei allergieën. Hooikoorts is uiterst hinderlijk, maar je kan er wel honderd mee worden. Gelukkig hebben de mensen slechts tijdens bepaalde perioden van het jaar last van hooikoortsklachten. Het is altijd raadzaam om met de dokter te overleggen om zeker te weten dat uw klachten inderdaad op hooikoorts berusten en om te controleren of u de juiste middelen toepast.
Hooikoorts heeft eigenlijk niets met koorts en ook weinig met hooi te maken. Wel doen bepaalde verschijnselen een beetje denken aan een flinke verkoudheid, zoals een verstopte- of juist een loopneus, niesbuien, tranende ogen en soms een gevoel echt ziek te zijn. Een gevoel dat meestal aan koorts doet denken. Bovendien dacht men vroeger (ten onrechte) dat de meeste klachten tijdens de hooitijd ontstonden. Vandaar! Hooikoorts is een ingeburgerd begrip, dus dat zal niet zo snel veranderen.
Hooikoorts is een allergische neusontsteking met de al beschreven verkoudheidsklachten. Feitelijk wordt hooikoorts veroorzaakt door een allergie. Allergie is overgevoeligheid voor bepaalde stoffen in de omgeving. Daarmee is gelijk aangegeven dat er net zoveel soorten allergie zijn als er stoffen zijn. Inderdaad, als je precies wilt of vooral moet weten (met het oog op bepaalde medicijnen of voedingsstoffen) waarvoor je gevoelig bent, is dat een hele uitzoekerij. Hooikoorts reageert goed op bepaalde, speciaal daarvoor ontwikkelde, geneesmiddelen. Daarmee zijn de klachten goed te bestrijden. Tegenwoordig zijn sommige van deze middelen ook bij drogist of apotheker te koop. De sterkst werkende medicijnen zijn verkrijgbaar via arts of specialist.
Ons lichaam maakt zelf op heel ingenieuze wijze antistoffen aan tegen allerlei 'indringers'. Bij een allergie, overgevoeligheid dus, is dat afweer- of antistoffen-mechanisme flink in de war. In ons bloed bevinden zich speciale cellen, mestcellen genoemd, waaraan de antistoffen zich hechten. Bij allergiepatiënten worden ook stuifmeelkorrels ('pollen' genaamd), overigens ten onrechte, door het lichaam als 'indringer' herkend. Zodra de mestcel met de antistof met de 'indringerstof' in contact komt, barst die cel open en komt de stof 'histamine' vrij. Dat is het moment waarop de narigheid begint, want histamine veroorzaakt allerlei reacties. Niet alleen 'verkoudheid', maar ook jeuk is een typisch gevolg van vrijkomende histamine.
Zeker, bijna teveel om op te noemen. Bekende vormen van allergie zijn de huisstofmijt, huidschilfers van dieren, bepaalde voedingsstoffen, maar ook de aanraking met metalen (bijvoorbeeld bh-sluiting) of andere stoffen. Ook kleurstoffen en conserveringsmiddelen kunnen reacties opleveren. De ene allergie is natuurlijk veel ernstiger en ingrijpender dan de andere. Zo kunnen bepaalde vormen van cara(bijvoorbeeld astma) ook samen gaan met of vrijwel volledig worden veroorzaakt door een vorm van allergie.
Één op de tien Nederlanders heeft wel eens last van hooikoorts. Hoewel meestal erfelijk bepaald, dus bij de geboorte meegekregen, begint het meestal tussen het 15e en 25e levensjaar. Uitzonderingen zijn er zowel naar 'boven' als naar 'beneden'. Vaak zwakken de klachten later weer af. Al na een jaar of 10, soms pas na zo'n 30 jaar.
Hooikoorts kan aanvalsgewijs (dus acuut) optreden, maar ook voortdurend lichte klachten veroorzaken. Bij een acute aanval zijn de nadrukkelijke klachten en symptomen het gevolg van een direct contact van rondvliegende pollen met het neusslijmvlies. De mestcel barst open onder invloed van de antistoffen en histamine komt vrij. Jeuk in neus en ogen, branderig tranen, niesbuien en vaak ook hoofdpijn zijn het gevolg.
Dat is moeilijk te zeggen. Dat hangt af van verschillende factoren die invloed uitoefenen op de aard, ernst en duur van de hooikoorts(aanvallen). In het vroege voorjaar zijn het vooral de els, hazelaar, olm, wilg en populier, later in het seizoen (tot in oktober) zijn het meer de kruiden die ongerief veroorzaken. De grassen noemden we al. De paardenbloem kan van eind februari tot in oktober een lastpost blijken. Gras is de grootste boosdoener. Dat bloeit in mei, juni en juli. Verder zijn er allerlei bomen - zoals de berk-, kruiden, heesters en andere 'windbestuivers' waarvan de pollen hooikoorts kunnen veroorzaken. Het weer speelt een belangrijke rol. Als het warm en zonnig is rijpt het stuifmeel en wordt bij droog weer door de wind meegevoerd. Wat voor de ééln een lekker windje is om af te koelen, is voor de ander, de hooikoortspatiënt dus, een reden om binnen te blijven.
Behalve het 'binnenblijven' op risicodagen en het gebruiken van de juiste medicijnen, is het ook nog nuttig om met het volgende rekening te houden:
Ondanks de diverse voorzorgen en medicamenten kan het zijn dat uw klachten (te) lang aanhouden. Het is altijd raadzaam om met de dokter te overleggen om zeker te weten dat uw klachten inderdaad op hooikoorts berusten en om te controleren of u de juiste middelen toepast.
Lang niet alle geneesmiddelen zijn zomaar (zonder recept) verkrijgbaar. Het is heel denkbaar dat de beste behandeling via de huisarts of zelfs de specialist tot stand moet komen.